Ile ważny jest paszport?

Paszport jest potrzebny do podróżowania poza kraje należące do strefy Schengen. Umożliwia legalne przekraczanie granic i przebywanie na terytorium innych państw. Aby miał moc prawną, musi być aktualny. Ile ważny jest paszport? Sprawdź!

Co warto wiedzieć o paszporcie?

Paszport to dokument w formie książeczki uprawniający do podróżowania poza granice kraju obywatelstwa, który potwierdza tożsamość i narodowość jego posiadacza. Może go wyrobić:

• każda pełnoletnia osoba;
• opiekun prawny dziecka;
• opiekun osoby pozbawionej zdolności do czynności prawnych (np. chorej psychicznie, niedorozwiniętej umysłowo lub zmagającej się z nałogiem). 

Co ciekawe, występuje w różnych kolorach. W Polsce jest ciemnoczerwony (w takim kolorze paszport mają też obywatele Boliwii, Kolumbii, Chin czy Szwajcarii), w Stanach Zjednoczonych, Australii czy w Argentynie – niebieski, a w większości państw islamskich – zielony. 

Paszport zawsze zawiera podstawowe dane: imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia, płeć, obywatelstwo czy numer PESEL. Znajdują się w nim też informacje opisujące sam dokument, m.in. kraj wydania, seria i numer oraz data wydania i termin ważności.

Jak długo ważny jest paszport?

Termin ważności polskiego paszportu zależy od rodzaju dokumentu i wieku jego posiadacza:

• 10 lat – tyle ważne są paszporty biometryczne dla osób dorosłych i dzieci powyżej 13. roku życia
• 5 lat – taki termin ważności mają paszporty biometryczne dla dzieci poniżej 13. roku życia;
• do 12 miesięcy – maksymalnie przez rok mogą być ważne paszporty tymczasowe. 

Termin ważności swojego paszportu zawsze znajdziesz w dokumencie. Sprawdź go zawsze przed zagraniczną podróżą. W niektórych krajach przy wjeździe wymaga się okazania paszportu ważnego co najmniej kilka miesięcy w przód. 

W jakich sytuacjach paszport traci ważność?

Zdarza się, że paszport staje się nieaktualny jeszcze przed upływem terminu jego ważności. Dzieje się to w następujących sytuacjach:

• kiedy zgłosisz utratę, zniszczenie, lub kradzież dokumentu;
• gdy ktoś inny zwróci Twój zgubiony paszport do urzędu;
• gdy stracisz polskie obywatelstwo;
• jeśli zmianie ulegną Twoje dane osobowe (np. imię lub nazwisko);
• jeżeli Twój wygląd ulegnie znaczącej zmianie i konieczna będzie wymiana zdjęcia w paszporcie;
• kiedy dokument paszportowy zostanie unieważniony przez uprawnione do tego osoby.

Co zrobić, gdy zgubię lub zniszczę paszport?

Niezależnie od tego, czy Twój dokument paszportowy został uszkodzony, zaginął, czy został skradziony, musisz jak najszybciej zgłosić taki fakt w dowolnym punkcie paszportowym (niezależnie od miejsca zameldowania czy zamieszkania).

Jeśli do utraty dokumentu doszło podczas pobytu za granicą, zgłoszenia dokonaj w konsulacie RP. W jednym i w drugim przypadku dotychczasowy dokument zostanie nieodwracalnie unieważniony przez urzędnika.

Pamiętaj! Jeśli dojdzie do kradzieży paszportu, takie zajście musisz niezwłocznie zgłosić na najbliższym komisariacie policji.

Zgłoszenie utraty lub zniszczenia paszportu

Aby zgłosić utratę lub zniszczenie paszportu, potrzebujesz:

• ważny dowód osobisty (w przypadku braku dowodu, można okazać inny dokument ze zdjęciem, np. prawo jazdy, paszport innego kraju, czy legitymację);
• uszkodzony paszport (w przypadku zgłoszenia uszkodzenia).

Pamiętaj! W przypadku utraty paszportu poza Polską, podczas zgłoszenia w konsulacie można złożyć wniosek o wydanie paszportu tymczasowego, który umożliwi powrót do kraju.

Ubieganie się o nowy paszport

Zgłaszając utratę dokumentu, możesz od razu starać się o wydanie nowego paszportu. Jakie dokumenty będą potrzebne? Są to: 

• wniosek o wydanie paszportu;
• jedno kolorowe zdjęcie paszportowe;
• dowód wniesienia opłaty za paszport;
• dokument potwierdzający prawo do ulgi albo całkowitego zwolnienia z opłaty za paszport;
• ważny dowód osobisty;
• skrócony lub zupełny odpis polskiego aktu małżeństwa (w przypadku zmiany nazwiska po ślubie za granicą).

Ważne! W szczególnych sytuacjach urzędnik będzie mógł poprosić Cię o dodatkowe dokumenty: skrócony odpisu polskiego aktu stanu cywilnego, poświadczenie obywatelstwa polskiego.

Ile kosztuje paszport?

Podstawowa cena paszportu to 140 zł. Właśnie tyle zapłacą za niego osoby, którym nie przysługują zniżki, np. wynikające ze statusu ucznia, studenta czy emeryta. Poniżej podano niższe stawki za paszport wraz ze wskazaniem obywateli mogących z nich skorzystać. 

50% ceny podstawowej

Połowę, a więc 70 zł, zapłacą za paszport:

• uczniowie lub studenci (w wieku 18-26);
• emeryci i renciści;
• osoby z niepełnosprawnościami;
• osoby korzystające z zasiłku stałego z pomocy społecznej;
• żołnierze pełniący terytorialną służbę wojskową;
• strażacy ratownicy ochotniczej straży pożarnej;
• osoby mające świadczenie ratownicze;
• rodzice lub małżonkowie rodziców w rodzinie wielodzietnej, mający Kartę Dużej Rodziny. 

75% zniżki 

Jeszcze mniej, bo zaledwie 35 zł, zapłacą za paszport członkowie rodzin wielodzietnych, którzy mają ważną Kartę Dużej Rodziny i są uczniami lub studentami poniżej 25. roku życia. 

Uwaga! Gdy wnioskujesz o paszport, możesz skorzystać wyłącznie z jednej zniżki. Jeśli przysługuje Ci kilka z nich, wybierz więc tą, która jest dla Ciebie najbardziej korzystna. 

Paszport za darmo

W niektórych sytuacjach paszport można otrzymać bezpłatnie. Taka możliwość dotyczy osób, które:

• w dniu złożenia wniosku mają powyżej 70 lat;
• przebywają w domu pomocy społecznej lub w zakładzie opiekuńczym a wyjazd za granicę ma związek z leczeniem;
• otrzymały paszport z wadą techniczną lub błędem w danych osobowych;
• są żołnierzami i mają pełnić służbę poza granicami państwa;

Opłatę za paszport można wnieść w wybranym przez siebie punkcie paszportowym – gotówką, kartą lub przelewem na konto.

Co warto wiedzieć o paszporcie tymczasowym? 

W szczególnych sytuacjach istnieje możliwość wyrobienia paszportu tymczasowego. Jest on wydawany w krótkim czasie i uprawnia do przekraczania większości granic państwowych. Gdzieniegdzie nie jest honorowany (np. w Kenii czy w RPA), dlatego zawsze przed zawnioskowaniem o taki paszportu upewnij się, czy w danej sytuacji spełni on swoją funkcję. 

Paszport tymczasowy powstał m.in. po to, aby umożliwić powrót do kraju np. po zgubieniu dokumentu na wakacjach. Taki dokument pozwala też wyjechać za granicę w krótkim czasie, gdy potrzeba podróży pojawi się nagle, np. w związku z chorobą kogoś bliskiego.

Aby go uzyskać, trzeba udać się do organu paszportowego, złożyć wniosek ze zdjęciem i wnieść opłatę. Paszport tymczasowy kosztuje zaledwie 30 zł, a więc znacznie mniej niż „zwykły paszport”. Wydaje się go na okres kilku tygodni lub miesięcy, maksymalnie na 365 dni. 

Źródła:

• https://www.gov.pl/web/gov/paszport-informacje-o-dokumencie;
• https://www.gov.pl/web/gov/zglos-utrate-lub-zniszczenie-paszportu.