Czy do lotu samolotem potrzebny jest paszport?

Lecisz na wakacje lub w odwiedziny do znajomych i zastanawiasz się, czy potrzebny Ci paszport? To, jaki dokument tożsamości trzeba zabrać do samolotu, zależy od kilku czynników. Zapoznaj się z tym artykułem, aby dowiedzieć się, co musisz mieć przy sobie podczas podróży do innego kraju!

Co trzeba wiedzieć o paszporcie?

Paszport to dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo. Prawa przysługujące jego właścicielowi oraz zasady dotyczące ubiegania się o dokument określono w następujących regulacjach:

• Ustawa z dnia 27 stycznia 2022 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 350 z późn. zm.);
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 września 2022 r. w sprawie dokumentów paszportowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2050);
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2022 r. w sprawie opłat za paszport i za paszport tymczasowy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1499).

Paszport uprawnia do przekraczania granic z innymi państwami i do przebywania na ich terytorium. Ma formę niewielkiej książeczki w czerwonym kolorze. Na samej górze okładki znajduje się tytuł UNIA EUROPEJSKA RZECZPOSPOLITA POLSKA, nieco niżej widnieje godło RP, a pod nim napis PASZPORT PASSPORT. Wewnątrz dokumentu umieszcza się dane osobowe i zdjęcie właściciela, a także wpisy, informacje urzędowe, wizy i stemple.

Najważniejsze informacje o paszporcie

• Wniosek o paszport musi złożyć osoba, która ubiega się o wydanie dokumentu. Nie ma możliwości załatwienia sprawy online, bo podczas wizyty w urzędzie zostaną pobrane Twoje odciski palców.
• Wraz z wnioskiem trzeba złożyć komplet załączników, między innymi aktualne zdjęcie, dowód wniesienia opłaty czy dotychczasowy paszport. Pełną listę załączników znajdziesz na oficjalnej stronie rządowej.
• Koszt paszportu to 140 zł, jednak ustawodawca przewidział zniżki.
• Zniżki za paszport: 70 zł zapłacą między innymi uczniowie i studenci w wieku 18-26 lat, emeryci, renciści, osoby z niepełnosprawnością, a zaledwie 35 zł — członkowie rodziny wielodzietnej, mający ważną kartę Dużej Rodziny, będący uczniami i studentami w wieku poniżej 25 lat.
• Na darmowy paszport mogą liczyć między innymi osoby, które w dniu składania wniosku mają ukończone 70 lat.
• Na paszport czeka się około 30 dni, licząc od dnia złożenia wniosku.
• Status rozpatrywania wniosku o wydanie paszportu sprawdzisz online.
• Paszport można odebrać osobiście w miejscu składania wniosku.

Ważne! Paszport może uzyskać każdy obywatel RP z wyjątkiem osób, w przypadku których sąd lub prokuratura wydały decyzję o odmowie wydania dokumentu.

Czy do lotu samolotem do krajów UE i krajów strefy Schengen trzeba mieć paszport?

Obywatele krajów należących do Unii Europejskiej mogą podróżować do innych państw członkowskich, a także do krajów należących do strefy Schengen z dowodem osobistym lub paszportem. W czasie lotu samolotem wystarczy mieć jeden z dokumentów tożsamości, jednak polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleca, aby zawsze zabierać ze sobą paszport.

Przeważnie przy przekraczaniu granic krajów strefy Schengen nie ma konieczności legitymowania się. W wyjątkowych sytuacjach państwa członkowskie mogą jednak tymczasowo przywrócić obowiązkowe kontrole graniczne. Konieczność okazania paszportu lub dowodu na przejściach granicznych wynika wtedy zwykle ze względów bezpieczeństwa.

A to ciekawe! W połowie roku tymczasowe przywrócenie kontroli paszportowych na całej granicy zapowiadają Niemcy, co ma bezpośredni związek z rozpoczynającymi się 14 czerwca 2024 roku Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej i wzmożonym ryzykiem ataku terrorystycznego.

Wylegitymowanie się paszportem lub dowodem osobistym jest niezbędne podczas podróży lotniczej z kraju wchodzącego w skład strefy Schengen do Bułgarii, Cypru, Irlandii czy Rumunii. Państwa te należą co prawda do UE, jednak nie mają pełnego członkostwa w strefie Schengen.

Jaki dokument zabrać ze sobą do samolotu?

Pamiętaj, że podczas wycieczki lotniczej do państw Unii Europejskiej oraz strefy Schengen spoczywa na Tobie obowiązek udowodnienia, że jako obywatel kraju członkowskiego masz prawo do swobodnego podróżowania. Jeśli po wylądowaniu dojdzie do kontroli i nie będziesz mieć przy sobie dowodu osobistego czy paszportu, prawdopodobnie spotkasz się z odmową wjazdu na teren danego państwa. Ponadto w razie rutynowej kontroli na terenie jednego z krajów UE za brak dokumentu tożsamości możesz zostać ukarany karą grzywny.

Uwaga! W niektórych przypadkach przedstawiciele kraju UE lub kraju strefy Schengen mogą odmówić wjazdu na terytorium państwa, mimo że masz ze sobą ważny dokument tożsamości. W takiej sytuacji muszą jednak udowodnić, że Twój pobyt miałby stwarzać rzeczywiste, aktualne i dostatecznie poważne zagrożenie. Swoją decyzję powinni wówczas uargumentować pisemnie i podać Ci możliwe sposoby odwołania się od odmowy.

Czy do lotu samolotem do krajów spoza UE i krajów strefy Schengen trzeba mieć paszport?

Obywatele krajów wchodzących w skład UE podczas podróży lotniczych do państw nienależących do Wspólnoty i strefy Schengen muszą mieć ze sobą ważny paszport, a w niektórych przypadkach również wizę. Listę państw trzecich, w przypadku których został zniesiony obowiązek wizowy, znajdziesz w dalszej części tekstu.

W niektórych krajach obowiązują dodatkowe wytyczne dotyczące minimalnej daty ważności paszportu w momencie wjazdu. W krajach niewchodzących w skład Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) dokument musi pozostawać aktualny przez co najmniej 3 miesiące od dnia przylotu, a w niektórych krajach (na przykład w Egipcie czy w Kenii) nawet 6 miesięcy od daty wjazdu.

Uwaga! Uszkodzony lub przeterminowany paszport jest nieważny i nie uprawnia do przekraczania granic państwowych. Jeśli Twój dokument ma jakieś niedoskonałości, spotkasz się z odmową wejścia na pokład samolotu. Ponadto w przypadku niezrealizowania lotu z własnej winy nie możesz liczyć na odszkodowanie.

Kiedy do lotu samolotem do krajów spoza UE i krajów strefy Schengen trzeba mieć wizę?

Umowy dotyczące zniesienia wiz stanowią element wspólnej polityki wizowej UE. Zawarto je z myślą o ułatwieniu podróżowania. Obecnie w ramach unijnego systemu bezwizowego obywatele państw członkowskich mogą swobodnie podróżować do:

• 61 państw trzecich, między innymi do Albanii, Andory, Argentyny, Chile, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Macedonii, Kolumbii, Brazylii, Japonii, Izraela, Monako, Korei Południowej, Meksyku, Malezji, Nikaragui, Nowej Zelandii, Panamy, Paragwaju, Singapuru, Urugwaju, Wenezueli;
• specjalnych regionów administracyjnych Chin (Hongkongu i Makau)
• Tajwanu.

Dzięki umowom zawartym z krajami trzecimi możesz udać się do nich na tak zwany krótki pobyt bez konieczności ubiegania się o wizę (mianem krótkiego pobytu określa się przebywanie na terytorium danego państwa przez 90 dni w czasie dowolnego 180-dniowego okresu).

Jakie jeszcze dokumenty trzeba mieć podczas lotu samolotem?
W związku z lotem samolotem wymagane mogą być również:

• kod rezerwacji lub numer biletu lotniczego — warto znać numer rezerwacji lotu, bo w wielu sytuacjach jest on przydatny podczas odprawy na lotnisku;
• potwierdzenie możliwości lotu samolotem kobiety ciężarnej — takie zaświadczenie jest przeważnie konieczne od 28. tygodnia ciąży;
• polisa turystyczna — warto mieć ją podczas podróży, a w niektórych państwach jest ona obowiązkowa;
• zaświadczenie o odbytych szczepieniach — jeśli jest potrzebne;
• zlecenie przewozu dziecka lub zgoda rodziców na podróż — gdy osoba małoletnia podróżuje za granicę bez rodziców lub opiekunów prawnych zwykle musi mieć na to odpowiednie zezwolenie;
• dokumenty zwierzęcia — jeśli podróżujesz z pupilem, możesz potrzebować zaświadczenia weterynaryjnego o ważności szczepień i paszportu;
• zezwolenie na broń — jeśli przewozisz broń myśliwską.

Przed podróżą samolotem sprawdź zasady obowiązujące w państwie docelowym, a także w krajach tranzytowych. Dzięki temu unikniesz niespodzianek, a Twoja podróż przebiegnie pomyślnie i bez zbędnego stresu.

Źródła:

• https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/entry-exit/eu-citizen/index_pl.htm
• https://eur-lex.europa.eu/PL/legal-content/summary/visa-waiver-agreements.html
• https://eur-lex.europa.eu/PL/legal-content/glossary/member-states.html