Paszport tymczasowy – najważniejsze informacje

Paszport tymczasowy to dokument o mocy prawnej zbliżonej do zwykłego paszportu. Wyrobisz go szybciej i za mniejsze pieniądze niż dokument biometryczny. Aby go uzyskać, potrzebujesz jednak odpowiedniego uzasadnienia. Poza tym ma on znacznie krótszą datę ważności i nie jest uznawany przez wybrane kraje. Dowiedz się więcej na ten temat. 

Paszport tymczasowy ma pewne ograniczenia

Większość krajów traktuje paszport tymczasowy jako pełnoprawny dokument podróży, dlatego polscy obywatele mogą przekraczać granice na jego podstawie. Bez żadnych problemów wjedziesz z nim np. do Tunezji. 

Musisz jednak pamiętać, że przepisy w zakresie honorowania paszportu tymczasowego mogą się różnić w zależności od wewnętrznych regulacji w konkretnym kraju. Dlatego przed zawnioskowaniem o taki dokument zawsze upewnij się, czy sprawdzi się on w danej sytuacji. 

Problem może stanowić np. aspekt minimalnej ważności dokumentu podróży. Wybrane państwa zawsze wymagają od przyjezdnych okazania paszportu o dacie ważności wybiegającej o kilka miesięcy w przód. Tak jest np. w Egipcie, gdzie honoruje się wyłącznie paszporty tymczasowe z minimalną datą ważności 6 miesięcy od planowanego dnia wyjazdu z Egiptu. 

Poza tym niektóre kraje w ogóle nie uznają paszportu tymczasowego (nie honorują go np. władze RPA czy Kenii). 

Polski paszport tymczasowy w Stanach Zjednoczonych

Dość skomplikowanie prezentuje się też kwestia paszportów tymczasowych w Stanach Zjednoczonych. Nie da się uzyskać wizy lub ESTA na ich podstawie – do tego służy wyłącznie paszport biometryczny. Po okazaniu paszportu tymczasowego da się jednak opuścić USA, np. w razie zgubienia dokumentu podczas wakacji. 

Dodatkowo wg informacji umieszczonych na oficjalnej stronie polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (MSZ), teoretycznie można też wjechać do Stanów na paszporcie tymczasowym. Warunkiem jest jednak to, że ma się ważną wizę wydaną dla swojego nieważnego paszportu biometrycznego. Wówczas należy jednak mieć przy sobie wszystkie te dokumenty – wizę i oba paszporty. 

MSZ podkreśla, że opisane powyżej rozwiązanie stanowi odstępstwo od przyjętych reguł, a to czy zakończy się pomyślnie, zależy w głównej mierze od służb granicznych. 

Z paszportem tymczasowym nie pojedziesz na wakacje

Paszport tymczasowy powstał z myślą o osobach, które muszą z jakiegoś powodu pilnie wyjechać za granicę. Teoretycznie nie możesz więc uzyskać go ot tak, np. z powodu nagłej decyzji o egzotycznych wakacjach. 

Poniżej wskazałam przykładowe sytuacje, które uprawniają Cię do wnioskowania o paszport tymczasowy:

• czekasz na paszport biometryczny, jednak aktualnie przebywasz na terytorium innego kraju i potrzebujesz dokumentu podróży, aby móc legalnie przekraczać granice państwowe;
• z jakiegoś powodu chwilowo nie da się od Ciebie pobrać odcisków palców (jeśli sytuacja ta nie jest tymczasowa, możesz uzyskać paszport bez danych o odciskach palców);
• zagraniczna podróż ma związek z nagłą chorobą (Twoją lub kogoś bliskiego);
• musisz nagle wyjechać na pogrzeb członka rodziny;
• Twoja podróż jest niezbędna do spełnienia obowiązków zawodowych;
• wyjazd wiąże się z edukacją dzieci lub jest niezbędny, aby móc się nimi zająć.

Ostateczna decyzja co do wydania takiego dokumentu należy zawsze do organu paszportowego. Powyższe przykłady opracowano na podstawie informacji podanych na oficjalnej stronie MSZ w zakładce Uzyskaj paszport tymczasowy. 

Uwaga! Urzędnik przyjmujący Twój wniosek o paszport tymczasowy ma prawo poprosić Cię o zaświadczenie, które potwierdzi, że faktycznie potrzebujesz takiego dokumentu. 

Za paszport tymczasowy zapłacisz mniej niż za „zwykły” paszport

Za wyrobienie paszportu tymczasowego płaci się znacznie mniej niż za standardowy dokument biometryczny. Podczas gdy zwykły paszport kosztuje 140 zł, paszport tymczasowy to wydatek rzędu 30 złotych (o ile wniosek składasz w Polsce). 

W przypadku wniosków złożonych za granicą informacje dotyczące aktualnych opłat znajdziesz na stronie polskiego konsulatu w wybranym kraju.

Wyrobienie paszportu tymczasowego krok po kroku

Oto jak wyrobić paszport tymczasowy w kilku krokach.

1. Wypełnij wniosek.
2. Skompletuj dokumenty niezbędne do złożenia wniosku.
3. Udaj się do wybranego punktu paszportowego (niezależnego od miejsca zameldowania) lub polskiego konsulatu za granicą.
4. Wnieś opłatę za wyrobienie paszportu.
5. Złóż komplet dokumentów w punkcie paszportowym.
6. Odbierz gotowy paszport (jest to możliwe wyłącznie w punkcie paszportowym, w którym złożono wniosek o jego wydanie).

Jakie są dokumenty niezbędne do złożenia wniosku?

Procedurę ubiegania się o paszport tymczasowy maksymalnie uproszczono, jednak mimo to przed wizytą w urzędzie musisz przygotować:

• jedno kolorowe zdjęcie (wykonane maksymalnie 6 miesięcy wcześniej);
• dowód opłaty za paszport (opłata za paszport nie podlega zwrotowi – niezależnie od tego, czy uda Ci się uzyskać paszport);
• dowód osobisty;
• zgodę drugiego rodzica, opiekuna prawnego lub kuratora – jeśli składasz wniosek o paszport tymczasowy dla dziecka.

Urzędnik w razie wątpliwości ma prawo poprosić Cię także o okazanie innych dokumentów, np. polskiego aktu stanu cywilnego czy potwierdzenie obywatelstwa polskiego. 

Wizyta w punkcie paszportowym

Jeśli przebywasz w Polsce, wniosek o paszport tymczasowy złożysz w dowolnym punkcie paszportowym. Jeśli nie wiesz, gdzie działa najbliższy z nich, przejrzyj listę punktów obsługi klienta i terenowych punktów paszportowych na stronie urzędu wojewódzkiego. 

Gdy wniosek chcesz złożyć za granicą, musisz udać się do najbliższego polskiego konsulatu. 

Opłata za wyrobienie paszportu

Nie ma ujednoliconego schematu postępowania przy płaceniu za paszport tymczasowy. Opłatę za taki dokument zazwyczaj można wnieść gotówką, kartą lub przelewem bankowym. 

Szczegółowych informacji na ten temat musisz jednak szukać na stronie konkretnego punktu paszportowego lub konsulatu. 

Jak uzyskać paszport tymczasowy dla dziecka?

Paszport tymczasowy można wyrobić również dla dziecka. Podobnie jak w przypadku standardowego dokumentu, konieczne będzie wypełnienie i złożenie w urzędzie wniosku wraz z załącznikami. W imieniu nieletnich muszą zrobić to ich rodzice lub prawni opiekunowie. Mimo to dziecko musi być obecne podczas dopełniania formalności (wyjątek od tej zasady stanowią maluchy poniżej 5. roku życia). 

Odbioru paszportu tymczasowego dokonuje rodzic lub opiekun prawny, a obecność osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej nie jest wymagana w trakcie dokonywania dla niej odbioru paszportu tymczasowego.

Podpis posiadacza paszportu tymczasowego w ramce pod fotografią na wniosku paszportowym składa dziecko powyżej 13 roku życia.

Źródła:

• https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-paszport-tymczasowy;
• https://www.gov.pl/web/rpa/idp;
• https://www.gov.pl/web/kenia/idp;
• https://www.gov.pl/web/usa/idp;
• https://www.gov.pl/web/egipt/idp.